फोरमले हिन्दी भाषालाई राष्ट्रीय भाषा प्रस्ताव गर्यो नेपालीहरूमा हिन्दी मेनिया !
के गर्ने बच्चा,वयस्क,बृद्ध अनि हिमाल,पहाड,तराइ सबैलाइ हिन्दी मन पर्ने भएपछी के लाग्छ ? हिन्दी भाषाका चलचित्र र टीभी सिरियलहरूले पुरै नेपाली समाजलाइ गाँजेको छ । घरमा नेपाली चलचित्र र धारावाहिकहरू हेर्ने गरौँ, नेपाली गानाहरू सुन्ने गरौँ भन्दा एक्लो भइन्छ । नानीहरूको नेपालीमा भन्दा हिन्दीमा बढी प्रगति छ । म नेपाल छोडेर हिँड्ने बेला एक शब्द नबुझ्ने मेरी श्रीमति २/४ वर्षको अन्तरालमा पुनरमिलन हुँदा हिन्दी बुझ्ने मात्र होइन धाराप्रवाह बोल्न सक्ने दक्षता सहित प्राप्त गरेँ, छोरा-छोरीको त कुरै नगरौँ । साथी-भाइलाइ बिदेशमा पनि किन हिन्दी नै प्रमोट गर्नु पर्ने भन्दाखेरी 'Racist' र गँवार भन्ने उपाधी पाइएको छ । अझ एकजना बैनिले यसै सन्दर्भमा 'छ्या तपाइजस्तो मान्छेले यस्तो सँकीर्ण र अयथार्थवादी कुरा गर्न सुहाउँछ ? के मान्छे कालो वर्णका छन भनेर उनिहरूको परफरमेन्स लाइ पनि नकार्ने ?' भनेर हपारिन ।
हाम्रा नानीहरूलाइ कुन-कुन साइटहरूमा कुन-कुन फिल्म र टेलिसिरियलहरू राखेको छ भन्ने कुरा कण्ठस्थ हुन्छ । कुन फिल्म कस्तो छ र अहिले कुन सिरियल हिट भैराखेको छ भन्ने कुरा कसरी-कसरी थाहा पाइहाल्छन । हिजो एकजना भाइले नयाँ हिन्दी सिरियल हेर्ने गर्नु भएको छ ? भनेर सोध्यो, मैले सोझै भनेँ छैन । ल त्यसो भए म फेवराइटमा एड गरिदिन्छु,फ्री हो समय हुँदा हेर्नुहोला भन्यो, मैले टार्ने हिसाबले गर न त भनिदिएँ । पछी त छोरीको पहिल्यैदेखी लग इन आइडी रहेछ । म छक्क परेँ । मलाइ मन पर्दैन भनेर नभनेकी रे आफूहरू सबैजनाले हेर्ने गर्दा रहेछन । केटा-केटीलाइ भाषाको समस्या छ, त्यसैले स्थानीय च्यानलहरूमा बानी पार्नु पर्ने बाध्यता छ र मात्र, नत्र भने घर पान-दोकान हुने पक्का छ ।
नेपालीका दिवा पसल र कम्युनिकेशन दोकान मात्र होइन हरेक नेपालीका घर-घरमा हिन्दी चक्काहरूको सँग्रहालय हुन्छ । मेरो सानो भदै छ,स्कूल जान्छ,यहाँको भाषा सिक्न उल्लाइ गाह्रो परिराखेको छ । नेपाली प्रष्ट बोल्न सक्दैन, हिन्दीमा पोख्त छ । नेपालीमा दुइ भनेको कति भन्दा अप्लक्क परेर बस्छ, दो कितना हे भन्दा तुरून्तै दुइटा अँगुठा उठाउँछ । हिन्दी फिल्मको एक-एक शब्द बुझ्छ,नेपाली फिल्म हेर्नै मान्दैन किनकि नेपाली डाइलग उसले बुझ्दैन । घरमा हिन्दी चक्का लगाएर हैरान पार्छ । एउटै चक्का पटक-पटक चलाएर दिक्दार पार्छ । बेल्जीक च्यानल पनि हेर्न मान्दैन जसले गर्दा भाषा सिकाइमा समस्या परेको छ । सात समुद्र पारी त यो हालत छ भने देशभित्रको के कुरा गर्नु ? यो भाषिक अतिक्रमण हो । यो प्रकोप झन-झन फैलिँदै छ । जसलाइ हामीले शनैःशनैः जीवनशैलीकै रूपमा अँगिकार गर्दै गैरहेका छौँ । यो चिन्ताको विषय हो ।
बेल्जीयममा फ्रेन्च,डच र जर्मन भाषाहरूको अध्ययन अनिवार्य हुन्छ तर अँग्रेजी भाषा अनिवार्य छैन किनकि नानीहरूले अनौपचारिक रूपमै यो भाषा प्रयाप्त सिक्छन । अतः औपचारिक पाठ्यक्रममा राख्न आवस्यक ठानिँदैन । यहाँ अँग्रजी भाषा अनिवार्य अध्ययन गर्नु नपर्ने राष्ट्रीय भाषा हो । नेपालमा हिन्दीले यस्तै स्थान ग्रहण गरिसकेको छ । यसलाइ वैधानिकता दिनु मात्र बाँकी थियो अब त्यो पनि हुनेवाला छ ।
नेपालीका दिवा पसल र कम्युनिकेशन दोकान मात्र होइन हरेक नेपालीका घर-घरमा हिन्दी चक्काहरूको सँग्रहालय हुन्छ । मेरो सानो भदै छ,स्कूल जान्छ,यहाँको भाषा सिक्न उल्लाइ गाह्रो परिराखेको छ । नेपाली प्रष्ट बोल्न सक्दैन, हिन्दीमा पोख्त छ । नेपालीमा दुइ भनेको कति भन्दा अप्लक्क परेर बस्छ, दो कितना हे भन्दा तुरून्तै दुइटा अँगुठा उठाउँछ । हिन्दी फिल्मको एक-एक शब्द बुझ्छ,नेपाली फिल्म हेर्नै मान्दैन किनकि नेपाली डाइलग उसले बुझ्दैन । घरमा हिन्दी चक्का लगाएर हैरान पार्छ । एउटै चक्का पटक-पटक चलाएर दिक्दार पार्छ । बेल्जीक च्यानल पनि हेर्न मान्दैन जसले गर्दा भाषा सिकाइमा समस्या परेको छ । सात समुद्र पारी त यो हालत छ भने देशभित्रको के कुरा गर्नु ? यो भाषिक अतिक्रमण हो । यो प्रकोप झन-झन फैलिँदै छ । जसलाइ हामीले शनैःशनैः जीवनशैलीकै रूपमा अँगिकार गर्दै गैरहेका छौँ । यो चिन्ताको विषय हो ।
बेल्जीयममा फ्रेन्च,डच र जर्मन भाषाहरूको अध्ययन अनिवार्य हुन्छ तर अँग्रेजी भाषा अनिवार्य छैन किनकि नानीहरूले अनौपचारिक रूपमै यो भाषा प्रयाप्त सिक्छन । अतः औपचारिक पाठ्यक्रममा राख्न आवस्यक ठानिँदैन । यहाँ अँग्रजी भाषा अनिवार्य अध्ययन गर्नु नपर्ने राष्ट्रीय भाषा हो । नेपालमा हिन्दीले यस्तै स्थान ग्रहण गरिसकेको छ । यसलाइ वैधानिकता दिनु मात्र बाँकी थियो अब त्यो पनि हुनेवाला छ ।
Comments