शव्द

चाहना डढेर मेरा,चिहान बन्दै गए ! सपना मेरा क्रमशः,बैमान बन्दै गए !! सम्बन्ध टुटेको छ,साथ हठात छुटेको छ, अब ठाँटी-चोेतारीहरू,मुग्लान बन्दै गए ! मन बेचैन छ अचेल,मगज असहज छ, भाव तड्पेर सतत् , अन्जान बन्दै गए ! दग्ध हृदय लीएर,भग्न जीवन जीएर, हर साँझ-बिहान मेरा,विरान बन्दै गए ! कसलाइ के थाहा ? कति दुखेको छ मन यहाँ, तिम्रो पलायनमा रहरहरू,अवशान बन्दै गए ! -------------00000---------------

मायाँमा म बर्बाद भएँ, सर्वस्व गुमाएँ ! जानी-जानी मैले तिम्लाइ,यो दिल लुटाएँ !! अँोठ भए मदिरा ती, अँाखामा छ जादू , मदहोश म यन्त्रचालीत,शनै-शनै अाएँ ! गालामा स्याउ फलेको छ,चुल्ठो नागवेली, त्यसमाथी यो छुनुमुनु,मैले मन पराएँ ! वाणीमा छ सूर तिम्रो,चालमा छ ताल, ढुकढुकीले भाखा हाल्यो,प्रेम-गीत गाएँ ! प्रारव्ध त्यस्तै भयो,बिवेक डगमगायो, धेरै दुःख पाएँ मैले,धेरै हण्डर खाएँ ! ----------0000------------

-इन्द्र क्षेत्री १-समावेशी लोकतन्त्र र अस्थीर सरकार:- नेपालले सँविधानसभाको निर्वाचनमा मिश्रित निर्वाचन पद्धति अवलम्वन गरेर बहुमतको सरकार र अल्पमतको प्रतिपक्ष हुने वेस्ट मिनिष्टर शैलीको सँसदीय शाशन पद्धति परित्याग गरिसकेको छ । दुनियाँमा अभ्यास गरिएका भिन्न-भिन्न प्रकारका समानुपातिक निर्वाचन पद्धतिहरूको एउटै निष्कर्ष सहमतीय सरकार र सम्मानित प्रतिपक्ष हो । नेपालको अन्तरिम सँविधानले पनि यस तथ्यलाइ आत्मसात गरेको छ । सँविधानमा राष्ट्रीय सरकार वा सँयुक्त सरकारको परिकल्पना गरेर नेपालले एकमना बहुमतीय शाशनपद्धतिबाट सर्वदलीय वा बहुदलीय सहमतीय शाशनपद्धतिमा विधिवत रूपमा सँक्रमण गरिसकेको छ। यो तथ्यलाइ दलहरूले या त बुझेकै छैनन या बुझपचाइरहेका छन अथवा उनिहरूको नीयतमा खोट छ । वस्तुतः सँघीयता र समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली अपनाएका अधिकाँश देशका सरकारहरू पायः अस्थीर नै हुने गर्दछन । गठबन्धन सँस्कृति यसको अपरिहार्यता हो । गठबन्धनहरू बन्नु र भत्कनु नीयति हो भने एकता टुट्नासाथ सरकार ढल्नु यसको बाध्यता । यो पद्धति अन्तरगत कुनै एउटा दलले पुर्ण बहूमत प्राप्त गर्ने कुरा असँभवप्रायः हुन्छ । तर कुनै दलले प्रष्ट ब...

-इन्द्र क्षेत्री नेपालले सँविधानसभाको निर्वाचनमा मिश्रित निर्वाचन पद्धति अवलम्वन गरेर बहुमतको सरकार र अल्पमतको प्रतिपक्ष हुने वेस्ट मिनिष्टर शैलीको सँसदीय शाशन पद्धति परित्याग गरिसकेको छ । दुनियाँमा अभ्यास गरिएका भिन्न-भिन्न प्रकारका समानुपातिक निर्वाचन पद्धतिहरूको एउटै निष्कर्ष सहमतीय सरकार र सम्मानित प्रतिपक्ष हो । नेपालको अन्तरिम सँविधानले पनि यस तथ्यलाइ आत्मसात गरेको छ । सँविधानमा राष्ट्रीय सरकार वा सँयुक्त सरकारको परिकल्पना गरेर नेपालले एकदलको बहुमतीय शाशनपद्धतिबाट सर्वदलीय वा बहुदलीय सहमतीय शाशनपद्धतिमा विधिवत रूपमा सँक्रमण गरिसकेको छ। वस्तुतः समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली अपनाएका अधिकाँश देशका सरकारहरू पायः अस्थीर नै हुने गर्दछन । गठबन्धन सँस्कृति यसको अपरिहार्यता हो । गठबन्धनहरू बन्नु र भत्कनु नीयति हो भने एकता टुट्नासाथ सरकार ढल्नु यसको बाध्यता । यो पद्धति अन्तरगत कुनै एउटा दलले पुर्ण बहूमत प्राप्त गर्ने कुरा असँभवप्रायः हुन्छ । तर कुनै दलले प्रष्ट बहूमत ल्याइहाल्यो भने पनि प्रतिपक्षको अभावमा त्यो एकखाले अधिनायकबादमा परिणत हुन बेर नलाग्ने पनि यथार्थ हो । यहिनै यसको कमजोरी हो । न...